متن عربی

در نکوهش دنیا
کلامی است از امیرمومنان علیه السلام در وصف دنیا: 
چه بگویم در وصف سرایی که آغاز آن رنج و مشقت و پایان آن فناء و نیستی است، هر امر حلالی که در آن انجام یابد به حساب آن رسیدگی می شود و در هر فعل حرامی که در آن وقوع یابد، مجازات و کیفر است ، هر کس در آن از مال و مکنت برخوردار باشد، دچار فتنه می گردد (مورد آزمایش قرار می گیرد) و هر که در آن نیازمند و تهیدست باشد، گرفتار غم و اندوه می شود، کسی که در راه به دست آوردن دنیا بشتابد و بکوشد، از آن محروم می گردد و هر که در صدد یافتن آن نباشد، دنیا در برابر او رام می شود، هر کس به دنیا با چشم بصیرت بنگرد، دنیا او را بینا می سازد (و او از وضع آن پند و عبرت می گیرد) و هر که چشم بدان بدوزد و به آن سرگرم و سرخوش باشد، دنیا، او را از توجه به امور خیر، نابینا می کند.
 شریف رضی گوید: من می گویم که چون انسانی دارای فکر و اندیشه در این کلام علی علیه السلام که من ابصربها بصرته، بیندیشد و می یابد که در زیر این چند کلمه ، چنان معنایی شگفت و هدفی بلند نهفته است که به انتهای آن نمی توان رسید و عمق آن را نمی توان یافت، به خصوص هنگامی که گفته دیگر آن حضرت را و من ابصر الیها اعمته به جمله مزبور پیوسته کند که همانا در این صورت فرق میان ابصربها و ابصر الیها را واضح و روشن و به نحوی عجیب و آشکارا درمی یابد.

متن فارسی

81- و من کلام له (علیه السلام) فی ذم صفة الدنیا :
مَا أَصِفُ مِنْ دَارٍ أَوَّلُهَا عَنَاءٌ وَ آخِرُهَا فَنَاءٌ فِی حَلَالِهَا حِسَابٌ وَ فِی حَرَامِهَا عِقَابٌ مَنِ اسْتَغْنَی فِیهَا فُتِنَ وَ مَنِ افْتَقَرَ فِیهَا حَزِنَ وَ مَنْ سَاعَاهَا فَاتَتْهُ وَ مَنْ قَعَدَ عَنْهَا وَاتَتْهُ وَ مَنْ أَبْصَرَ بِهَا بَصَّرَتْهُ وَ مَنْ أَبْصَرَ إِلَیهَا أَعْمَتْهُ.
قال الشریف : أقول و إذا تأمل المتأمل قوله (علیه السلام) و من أبصر بها بصرته وجد تحته من المعنی العجیب و الغرض البعید ما لا تبلغ غایته و لا یدرک غوره لا سیما إذا قرن إلیه قوله و من أبصر إلیها أعمته فإنه یجد الفرق بین أبصر بها و أبصر إلیها واضحا نیرا و عجیبا باهرا.