خانه > به عقیل بن ابی طالب ( نامه شماره 36 )
خطبـه ها
نامـــه ها
حکمت ها
غرائب الکلم
متن عربی
36.وَ مِنْ كِتاب لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ اِلى اَخيهِ عَقيلِ بْنِ اَبى طالِب فى ذِكْرِ جَيْش اَنْفَذَهُ اِلى بَعْضِ الاَْعْداءِ، هُوَ جَوابُ كِتاب كَتَبَهُ اِلَيْهِ عَقيلٌ
- فَسَرَّحْتُ اِلَيْهِ جَيْشاً كَثيفاً مِنَ الْمُسْلِمينَ،
- فَلَمّا بَلَغَهُ ذلِكَ شَمَّرَ هارِباً، وَ نَكَصَ نادِماً،
- فَلَحِقُوهُ بِبَعْضِ الطَّريقِ وَ قَدْ طَفَّلَتِ الشَّمْسُ لِلاِْيابِ، فَاقْتَتَلُوا شَيْئاً كَلا وَ لا،
- فَما كانَ اِلاّ كَمَوْقِفِ ساعَة حَتّى نَجا جَريضاً بَعْدَ ما اُخِذَ مِنْهُ بِالْمُخَنَّقِ، وَ لَمْ يَبْقَ مِنْهُ غَيْرُ الرَّمَقِ،
- فَلاَْياً بِلاَْى ما نَجا. فَدَعْ عَنْكَ قُرَيْشاً وَ تَرْكاضَهُمْ فِى الضَّلالِ،
- وَ تَجْوالَهُمْ فِى الشِّقاقِ، وَ جِماحَهُمْ فِى التِّيةِ، فَاِنَّهُمْ قَدْ اَجْمَعُوا عَلى حَرْبى كَاِجْماعِهِمْ عَلى حَرْبِ رَسُولِ اللّهِ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ قَبْلى.
- فَجَزَتْ قُرَيْشاً عَنِّى الْجَوازى، فَقَدْ قَطَعُوا رَحِمى،
- وَ سَلَبُونى سُـلْطانَ ابْـنِ اُمّـى.
- وَ اَمّا ما سَاَلْتَ عَنْهُ مِنْ رَأْيى فِى الْقِتالِ؛ فَاِنَّ رَأْيى قِتالُ الْمُحِلّينَ حَتّى اَلْقَى اللّهَ،
- لا يَزيدُنى كَثْرَةُ النّاسِ حَوْلى عِزَّةً، وَ لا تَفَرُّقُهُمْ عَنّى وَحْشَةً.
- وَ لاتَحْسَبَنَّ ابْنَ اَبيكَ ـ وَ لَوْ اَسْلَمَهُ النّاسُ ـ مُتَضَرِّعاً مُتَخَشِّعاً،
- وَ لا مُقِرّاً لِلضَّيْمِ واهِناً، وَ لا سَلِسَ الزِّمامِ لِلْقائِدِ، وَ لا وَطِىءَ الظَّهْرِ لِلرّاكِبِ الْمُقْتَعِدِ،
- وَلكِنَّهُ كَما قالَ اَخُو بَنى سُلَيْم:
- فَاِنْ تَسْاَلينى كَيْفَ اَنْتَ فَاِنَّنى *** صَبُورٌعَلى رَيْبِ الزَّمانِ صَليبُ
- يَعِزُّ عَلَىَّ اَنْ تُرَى بى كَـآبَةٌ *** فَيَشْمَتَ عاد اَوْ يُساءَ حَبيبُ
متن فارسی
از نامههاى آن حضرت است به برادرش عقیل بن ابى طالب درباره لشگرى که به سوى برخى دشمنان فرستاده بود، و ایـن نـامـه پاسـخ نـامـه عقیـل اسـت
- لشگرى انبوه از مسلمانان را به جانب آن دشمن روانه کردم،
- چون باخبر شد به سرعت گریخت، و با پشیمانى بازگشت،
- در بعضى از جادّه ها به او رسیدند و این زمانى بود که خورشید در مرز غروب قرار داشت، لحظاتى چند بین آنان جنگ درگرفت،
- دشمن جز به اندازه ساعتى درنگ نداشت تا اینکه با غم و غصّه رهایى یافت پس از آنکه دچار تنگنا شده بود، و از او جز رمقى باقى نبود،
- در نتیجه با چه مشکلى از مهلکه به در رفت! یاوه گویىِ قریش را با این تاختوتاز شدیدشان در گمراهى،
- و جولانشان در دشمنى، و سرکشى کردنشان را در گمراهى رها کن، که اینان در جنگ با من همدست شدند چنانکه پیش از من در جنگ با پیامبر صلّى اللّه علیه وآله همدست گشتند!
- جزادهندگان از جانب من جزاى قریش را بدهند، که آنان با من قطع رحم کردند،
- و حکومت فرزند مادرم (پیامبر) را از من ربودند.
- اما نظرم را درباره جنگ پرسیدى، نظرم جنگ با کسانى است که پیمان شکستند تا جایى که خدا را ملاقات نمایم،
- بسیارىِ جمعیت در پیرامونم باعث عزّتم نگردد، و متفرق شدن از اطرافم موجب وحشتم نشود.
- گمان مبر که پسر پدرت اگرچه مردم او را رها کنند به زارى و فروتنى افتد،
- یا از روى سستى تن به ستم دهد، یا زمام امورش را به دست کشاننده اى بسپارد، یا پشت زندگیش را براى سوارى این و آن خم کند،
- بلکه فرزند پدرت چنان است که شاعر بنى سلیم گفته:
- «اگر از من سؤال کنى که در چه حالى؟ جواب مى دهم: در برابر حوادث زمانه صبور و استوارم»
- «بر من دشوار است که مرا محزون بینند، تا دشمن به شماتت خیزد یا دوست اندوهگین گردد».
قبلی بعدی