اى اسيران آرزوها ، بس كنيد! زيرا صاحبان مقامات دنيا را تنها دندان حوادث روزگار به هراس افكند، اى مردم كار تربيت خود را خود بر عهده گيريد، و نفس را از عادت هايى كه به آن حرص دارد باز گردانيد.
مرکز جهانی اطلاع رسانی آل البیت

خانه  >   ترجمه ( علی اصغر فقیهی)  >   ملاحم و پیشامدهای بزرگ ( خطبه شماره 148 )

خطبـه ها
نامـــه ها
حکمت ها
غرائب الکلم
برای دسترسی سریع به حکمت مورد نظر، شماره حکمت را وارد کنید

متن عربی

148- و من خطبة له (علیه السلام) یومی فیها إلی الملاحم و یصف فئة من أهل الضلال:
وَ أَخَذُوا یمِیناً وَ شِمَالًا ظَعْناً فِی مَسَالِک الْغَی وَ تَرْکاً لِمَذَاهِبِ الرُّشْدِ فَلَا تَسْتَعْجِلُوا مَا هُوَ کائِنٌ مُرْصَدٌ وَ لَا تَسْتَبْطِئُوا مَا یجِی‏ءُ بِهِ الْغَدُ فَکمْ مِنْ مُسْتَعْجِلٍ بِمَا إِنْ أَدْرَکهُ وَدَّ أَنَّهُ لَمْ یدْرِکهُ وَ مَا أَقْرَبَ الْیوْمَ مِنْ تَبَاشِیرِ غَدٍ یا قَوْمِ هَذَا إِبَّانُ وُرُودِ کلِّ مَوْعُودٍ وَ دُنُوٍّ مِنْ طَلْعَةِ مَا لَا تَعْرِفُونَ أَلَا وَ إِنَّ مَنْ أَدْرَکهَا مِنَّا یسْرِی فِیهَا بِسِرَاجٍ مُنِیرٍ وَ یحْذُو فِیهَا عَلَی مِثَالِ الصَّالِحِینَ لِیحُلَّ فِیهَا رِبْقاً وَ یعْتِقَ فِیهَا رِقّاً وَ یصْدَعَ شَعْباً وَ یشْعَبَ صَدْعاً فِی سُتْرَةٍ عَنِ النَّاسِ لَا یبْصِرُ الْقَائِفُ أَثَرَهُ وَ لَوْ تَابَعَ نَظَرَهُ ثُمَّ لَیشْحَذَنَّ فِیهَا قَوْمٌ شَحْذَ الْقَینِ النَّصْلَ تُجْلَی بِالتَّنْزِیلِ أَبْصَارُهُمْ وَ یرْمَی بِالتَّفْسِیرِ فِی مَسَامِعِهِمْ وَ یغْبَقُونَ کأْسَ الْحِکمَةِ بَعْدَ الصَّبُوحِ فی الضلال.
منها: وَ طَالَ الْأَمَدُ بِهِمْ لِیسْتَکمِلُوا الْخِزْی وَ یسْتَوْجِبُوا الْغِیرَ حَتَّی إِذَا اخْلَوْلَقَ الْأَجَلُ وَ اسْتَرَاحَ قَوْمٌ إِلَی الْفِتَنِ وَ أَشَالُوا عَنْ لَقَاحِ حَرْبِهِمْ لَمْ یمُنُّوا عَلَی اللَّهِ بِالصَّبْرِ وَ لَمْ یسْتَعْظِمُوا بَذْلَ أَنْفُسِهِمْ فِی الْحَقِّ حَتَّی إِذَا وَافَقَ وَارِدُ الْقَضَاءِ انْقِطَاعَ مُدَّةِ الْبَلَاءِ حَمَلُوا بَصَائِرَهُمْ عَلَی أَسْیافِهِمْ وَ دَانُوا لِرَبِّهِمْ بِأَمْرِ وَاعِظِهِمْ حَتَّی إِذَا قَبَضَ اللَّهُ رَسُولَهُ (صلی الله علیه وآله) رَجَعَ قَوْمٌ عَلَی الْأَعْقَابِ وَ غَالَتْهُمُ السُّبُلُ وَ اتَّکلُوا عَلَی الْوَلَائِجِ وَ وَصَلُوا غَیرَ الرَّحِمِ وَ هَجَرُوا السَّبَبَ الَّذِی أُمِرُوا بِمَوَدَّتِهِ وَ نَقَلُوا الْبِنَاءَ عَنْ رَصِّ أَسَاسِهِ فَبَنَوْهُ فِی غَیرِ مَوْضِعِهِ مَعَادِنُ کلِّ خَطِیئَةٍ وَ أَبْوَابُ کلِّ ضَارِبٍ فِی غَمْرَةٍ قَدْ مَارُوا فِی الْحَیرَةِ وَ ذَهَلُوا فِی السَّکرَةِ عَلَی سُنَّةٍ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ مِنْ مُنْقَطِعٍ إِلَی الدُّنْیا رَاکنٍ أَوْ مُفَارِقٍ لِلدِّینِ مُبَاینٍ.


متن فارسی

اشارت به حوادث بزرگ
قسمتی از یکی از خطبه های امیرالمومنین علیه السلام است که در آن به ملاحم و پیشامدهای بزرگ اشاره می کند:

(آن گروه) سمت راست یا چپ جاده را در پیش گرفتند و بدان سوی رفتند، رفتنی در راههای گمراهی و فرو گذاشتنی راههای هدایت را پس شما در چیزی که آمدنی و آماده است شتاب نورزید و آنچه را فردا آن را می آورد (با فرا رسیدن فردا وقوع خواهد یافت) رسیدن آن را کند مشمارید، چه بسیار کسی که برای به دست آوردن چیزی شتابان است اما چون آن را به دست بیاورد دوست خواهد داشت که آن را به دست نیاورده باشد، (زیرا متوجه رنجها و تبعات آن می شود) و چه نزدیک است امروز به آغاز رسیدن فردا (چه نزدیک است امروز به فردا) ای قوم، این زمان، وقت فرا رسیدن هر چیزی است که فرا رسیدن آن وعده داده شده است، و زمان نزدیک شدن چهره چیزهایی است که آنها را نمی شناسید و به حال آنها واقف نبوده اید، آگاه باشید که آن کس از ما، که آن امور و حالات را درک کند همراه با چراغی نور دهنده و روشن کننده، گام بر می دارد و گام به گام با روش مردمان صالح، عمل می کند تا گره های بسته را در میان آن حالات بگشاید و برده ای را آزاد نماید.
 (یا ستمدیده ای را از دست ستمگران رها کند)، جمع گمراهان را پراکنده سازد و پراکندگان مومن را گرد همدیگر در آورد، او از چشم مردم نهان است، حتی رد زنها (که رد پای هر کس را در روی شن می شناسند) هر اندازه هم پی جویی کنند، اثر قدم او را نخواهند دید، آن گاه گروهی، عزیمت و تصمیم خود را برای قبول علم و حکمت، سخت صیقلی و تیز می کنند به همانگونه که آهنگر، شمشیر یا پیکان تیر را صیقل می دهد و تیز می کند، چشم بصیرت این گروه با تلاوت آیه های قرآن و تدبر در آنها روشن می گردد و تفسیر آیه های قرآن به گوش دل آنان افکنده می گردد و پس از بامدادان، در شامگاهان نیز از جام حکمت به آنان نوشانیده می شود از همین خطبه است: روزگار آنها به طول انجامید تا رسواییهای خود را کامل کنند (و در نتیجه آن) مستوجب تغییر نعمتهای الهی درباره خود گردند (و حوادث و مصیبتهای روزگار بر آنها فرود آید) تا آن زمان که به پایان رسیدن مهلتشان نزدیک گردید و گروهی دیگر (غیر از اینها) به این جماعت فتنه گر نزدیک و خواهان آرامش گردیدند و از نبرد با آنها دست خود را بالا بردند (از نبرد با آنها خودداری کردند.در این هنگام آن گروه که در قسمت قبلی این خطبه به صفات نیک ستوده شده بودند قیام کردند آنان) شکیبایی خود را در راه حق دستاویزی برای منت گذاشتن بر خدا قرار ندادند و بذل جان خود را در راه اعتلای کلمه حق بزرگ نشماردند، تا آن وقت که حکم الهی با سپری شدن زمان آزمایش و رنج، موافق آمد (آن قوم عارف و خداشناس) بصیرتها و آنچه را از معرفت الهی دریافته بودند، بر شمشیرهایشان حمل کردند و به فرمان پند دهنده خود (ظ- مقصود پیامبر است) از پروردگار خود فرمان بردند و در برابر اوامر او سر تسلیم فرود آوردند، تا آن زمان که خداوند، پیغمبر خود صلی الله علیه و آله را به سوی خویش فرا خواند، گروهی به عقب برگشتند و دین حق را ترک کردند، اختلاف آراء و عقاید، آنها را هلاک ساخت، به خویشاوندان و خواص خود اعتماد نمودند، و با غیر خویشاوندان پیامبر، پیوند بر قرار ساختند و ریسمانی که به دوستی آن فرمان داده شده بودند گسیختند، (مقصود اهل بیت پیغمبر (صلی الله علیه و آله) است) و بناء را از اساس محکم و استوار آن به محل دیگری منتقل ساختند و آن را در غیر محل خود به جا نهادند (مقصود امر خلافت و امامت است.اینها) معدن و مرکز هر خطا و گناه و دری هستند برای هر کس که در راه گمراهی و نادانی گام می نهد به راستی و حقیقت، آنها در وادی سرگردانی، به این سوی و آن سوی افتادند و در مستی غفلت به راه و روش فرعونیان رفتند، گروهی فقط به دنیا دل بستند و به آن تکیه کردند، گروهی دیگر از دین جدا شدند و از آن دور گشتند.

 

قبلی بعدی