آبروى تو چون يخى جامد است كه در خواست آن را قطره قطره آب مى كند، پس بنگر كه آن را نزد چه كسى فرو مى ريزي؟.
مرکز جهانی اطلاع رسانی آل البیت

خانه  >   ترجمه ( حسین استادولی)  >  طلب باران ( خطبه شماره 115 )

خطبـه ها
نامـــه ها
حکمت ها
غرائب الکلم
برای دسترسی سریع به حکمت مورد نظر، شماره حکمت را وارد کنید

متن عربی

115.و من خطبة له (علیه السلام):في الاستسقاء

  1. اللَّهُمَّ قَدِ انْصَاحَتْ جِبَالُنَا وَ اغْبَرَّتْ أَرْضُنَا وَ هَامَتْ دَوَابُّنَا وَ تَحَيَّرَتْ فِي مَرَابِضِهَا وَ عَجَّتْ عَجِيجَ الثَّكَالَى عَلَى أَوْلَادِهَا وَ مَلَّتِ التَّرَدُّدَ فِي مَرَاتِعِهَا وَ الْحَنِينَ إِلَى مَوَارِدِهَا .
  2. اللَّهُمَّ فَارْحَمْ أَنِينَ الْآنَّةِ وَ حَنِينَ الْحَانَّةِ .
  3. اللَّهُمَّ فَارْحَمْ حَيْرَتَهَا فِي مَذَاهِبِهَا وَ أَنِينَهَا فِي مَوَالِجِهَا.
  4. اللَّهُمَّ خَرَجْنَا إِلَيْكَ حِينَ اعْتَكَرَتْ عَلَيْنَا حَدَابِيرُ السِّنِينَ وَ أَخْلَفَتْنَا مَخَايِلُ الْجُودِ فَكُنْتَ‏ الرَّجَاءَ لِلْمُبْتَئِسِ وَ الْبَلَاغَ لِلْمُلْتَمِسِ
  5. نَدْعُوكَ حِينَ قَنَطَ الْأَنَامُ وَ مُنِعَ الْغَمَامُ وَ هَلَكَ السَّوَامُ أَلَّا تُؤَاخِذَنَا بِأَعْمَالِنَا وَ لَا تَأْخُذَنَا بِذُنُوبِنَا .
  6. وَ انْشُرْ عَلَيْنَا رَحْمَتَكَ بِالسَّحَابِ الْمُنْبَعِقِ وَ الرَّبِيعِ الْمُغْدِقِ وَ النَّبَاتِ الْمُونِقِ سَحّاً وَابِلًا تُحْيِي بِهِ مَا قَدْ مَاتَ وَ تَرُدُّ بِهِ مَا قَدْ فَاتَ .
  7. اللَّهُمَّ سُقْيَا مِنْكَ مُحْيِيَةً مُرْوِيَةً تَامَّةً عَامَّةً طَيِّبَةً مُبَارَكَةً هَنِيئَةً [مَريِئَةً] مَرِيعَةً زَاكِياً نَبْتُهَا ثَامِراً فَرْعُهَا نَاضِراً وَرَقُهَا تُنْعِشُ بِهَا الضَّعِيفَ مِنْ عِبَادِكَ وَ تُحْيِي بِهَا الْمَيِّتَ مِنْ بِلَادِكَ
  8. اللَّهُمَّ سُقْيَا مِنْكَ تُعْشِبُ بِهَا نِجَادُنَا وَ تَجْرِي بِهَا وِهَادُنَا وَ يُخْصِبُ بِهَا جَنَابُنَا وَ تُقْبِلُ بِهَا ثِمَارُنَا وَ تَعِيشُ بِهَا مَوَاشِينَا وَ تَنْدَى بِهَا أَقَاصِينَا وَ تَسْتَعِينُ بِهَا ضَوَاحِينَا مِنْ بَرَكَاتِكَ الْوَاسِعَةِ وَ عَطَايَاكَ الْجَزِيلَةِ عَلَى بَرِيَّتِكَ الْمُرْمِلَةِ وَ وَحْشِكَ الْمُهْمَلَةِ .
  9. وَ أَنْزِلْ عَلَيْنَا سَمَاءً مُخْضِلَةً مِدْرَاراً هَاطِلَةً يُدَافِعُ الْوَدْقُ مِنْهَا الْوَدْقَ وَ يَحْفِزُ الْقَطْرُ مِنْهَا  الْقَطْرَ غَيْرَ خُلَّبٍ بَرْقُهَا وَ لَا جَهَامٍ عَارِضُهَا وَ لَا قَزَعٍ رَبَابُهَا وَ لَا شَفَّانٍ ذِهَابُهَا حَتَّى يُخْصِبَ لِإِمْرَاعِهَا الْمُجْدِبُونَ وَ يَحْيَا بِبَرَكَتِهَا الْمُسْنِتُونَ فَإِنَّكَ تُنْزِلُ‏ الْغَيْثَ مِنْ بَعْدِ ما قَنَطُوا وَ تَنْشُرُ رَحْمَتَكَ وَ أَنْتَ‏ الْوَلِيُّ الْحَمِيدُ.

تفسير ما في هذه الخطبة من الغريب‏

[قال السيد الشريف رضي الله عنه قوله (علیه السلام)  انصاحت جبالنا أي تشققت من المحول يقال انصاح الثوب إذا انشق و يقال أيضا انصاح النبت و صاح و صوح إذا جف و يبس كله بمعنى. و قوله و هامت دوابُّنا أي عطشت و الهُيام العطش. و قوله حدابير السنين جمع حِدْبار و هي الناقة التي أنضاها السير فشبه بها السنة التي فشا فيها الجدب قال ذو الرمة

حدابير ما تنفك إلا مناخة

 

على الخسف أو نرمي بها بلدا قفرا

     
 

و قوله و لا قزع ربابها القزع القطع الصغار المتفرقة من السحاب. و قوله و لا شَفَّان ذهابها فإن تقديره و لا ذات شَفَّان ذهابها و الشَفَّان الريح الباردة و الذهاب الأمطار اللينة فحذف ذات لعلم السامع به‏]


متن فارسی

از یک خطبه ی  آن حضرت در طلب باران

 

  1. خداوندا، کوه های ما از بی آبی شکاف برداشته، زمین ما را غبار گرفته ، دام هایمان سخت تشنه مانده، و در آغل های خود سرگردان شده، و چون مادران داغدیده ناله راه انداخته، و از افسردگی میل به رفت و آمد به چراگاه ها و شوق به آبشخورهای خود ندارند.
  2. خداوندا، به ناله ی  گوسفندان و فریاد شتران رحم کن.
  3. خداوندا، به سرگردانی چهار پایان در گذرگاه ها، و به فریادشان در راو رفتن به آغل ها ترحم نما،.
  4. بار الها، هنگامی به سوی تو بیرون آمدهایم که سال های قحطی و خشکسالی به مانند شتران لاغر و ازراه مانده به ما روی آورده، و ابرهای بارانزا به ما پشت کرده است، و تو امید هر غمزده، و کفایت کننده ی  هر نیازمندی.
  5. در این هنگام که دست مردم از همه جا کوتاه، و ابرها از باریدن ممنوع، و چرند کان در معرض هلاکند تو را می خوانیم که ما را  صبر به اعمال زشتمان نگیری، و به گناهانمان مؤاخذه نکنی.
  6. سفره ی  رحمتت را با ابر پر باران، و بهار پر آب، و گیاه شاداب بر ما بگستران، از بارانی درشت دانه و ریزان که زمین مرده را بدان زنده کنی، و آنچه را از دست رفته به ما بازگردانی.
  7. بار خدایا، بارانی روان بخش و سیراب کننده، کامل و همگانی، پاکیزه و مبارک، گوارا و رویاننده بر ما فرست؛ بارانی که گیاهش رشد کند، شاخه ی  درختش بار دهد، و برگش شاداب باشد؛ بارانی که به وسیله ی  آن از بندگان ناتوانت دستگیری کنی، و سرزمینهای مرده ابت را زنده سازی.
  8. خداوندا، بارانی بر ما فرست که بدان وسیله زمین بلند ما پرگیاه شود، در زمینهای پست ما آب جاری شود، اطراف و نواحی ما سرسبز گردد، میوه های ما به فراوانی رسد، چهار پایان ما به زندگی خود ادامه دهند، مردمان دوردست ما از خیر آن برخوردار شوند، و همشهریان ما بدان یاری جویند، از آن برکات گسترده و عطاهای فراوانت که بر آفریدگان نیازمند و وحوش رهاشده در بیابان میفرستی.
  9. و بر ما بارانی درشت و ریزان بی وقفه فرست؛ بارانی که دانه هایش یکدگر را برانند و به شدت باهم برخورد کنند، نه رعد و برقی بی باران، و نه ابری گسترده و بی باران، و نه ابرهای سپید پراکنده، و نه قطره های ریز همراه با باد سرد، بلکه بارانی که قحطیزدگان از بارش آن به نعمت و خرمی رسند، و خشکسالی زدگان به برکت آن زنده شوند، زیرا «تویی که پس از نومیدی مردم باران می فرستی، و رحمتت را می گستری، و تویی ان سرپرست ستوده خصال».[1]

تفسیر لغات نامأنوس این خطبه

مؤلف: انضاخت جبالنا یعنی کوههای ما بر اثر خشکسالی شکاف برداشته. گویند: «انصاخ الگوب» هنگامی که جامه پاره شود. و نیز گویند: «انصاخ الثبت، و صاح و صوّح»، زمانی که گیاه پژمرده و خشکیده شود. و هامت ذوانا یعنی چهار پایان ما سخت تشنه شدند، و «هیا م» تشنگی سخت است. خدا بیژ الشنین، حدابیر جمع جد بار است به معنای شتری که طی سفر آن را لاغر نموده؛ و حضرت سالی را که قحطی در آن همه جا را فراگرفته  به چنان شتری تشبیه کرده است.

ذوالزمّه یکی از شعرای عرب گفته: «شترانی که از فرط راهنوردی لاغر شده و پیوسته یا در خوابگاه گرسنگی خفته اند یا آنها را در مناطق بی آب می بریم.ولا قزغ زبانها، قزع پارههای کوچک و پراکنده ی  ابر است. ولا شفان ذهابها، تقدیر آن «ولا ذات شفاني ذهابها» است، و «شفان» باد سرد است، و «ذهاب» باران های ریز است.

 آن حضرت لفظ «ذات» را از جمله حذف نموده، زیرا برای شنونده معلوم است.

 


[1] اقتباس از سوره ی  شوری، آیه ی  ۲۸.

قبلی بعدی