متن عربی

234.و من كلام له ‏ (علیه السلام):رَوَى ذِعْلَبٌ الْيَمَامِيُّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ قُتَيْبَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ مَالِكِ بْنِ دِحْيَةَ قَالَ: كُنَّا عِنْدَ أمير المؤمنين ‏ (علیه السلام) [فَقَالَ‏] وَ قَدْ ذُكِرَ عِنْدَهُ اخْتِلَافُ النَّاسِ فَقَالَ  :

1. إِنَّمَا فَرَّقَ بَيْنَهُمْ مَبَادِئُ طِينِهِمْ وَ ذَلِكَ أَنَّهُمْ كَانُوا فِلْقَةً مِنْ سَبَخِ أَرْضٍ وَ عَذْبِهَا وَ حَزْنِ تُرْبَةٍ وَ سَهْلِهَا فَهُمْ عَلَى حَسَبِ قُرْبِ أَرْضِهِمْ يَتَقَارَبُونَ وَ عَلَى قَدْرِ اخْتِلَافِهَا يَتَفَاوَتُونَ .
2. فَتَامُّ الرُّوَاءِ نَاقِصُ الْعَقْلِ وَ مَادُّ الْقَامَةِ قَصِيرُ الْهِمَّةِ وَ زَاكِي الْعَمَلِ قَبِيحُ الْمَنْظَرِ وَ قَرِيبُ الْقَعْرِ بَعِيدُ السَّبْرِ وَ مَعْرُوفُ الضَّرِيبَةِ مُنْكَرُ الْجَلِيبَةِ وَ تَائِهُ الْقَلْبِ مُتَفَرِّقُ اللُّبِّ وَ طَلِيقُ اللِّسَانِ حَدِيدُ الْجَنَانِ‏.

متن فارسی

234-از یک سخن آن حضرت درباره ی  تفاوتهای مردم

ذعلب یمانی از احمد بن قتیبه از عبدالله بن یزید از مالک بن دخیه روایت کرده که گفت: ما نزد امیرمؤمنان(علیه السلام) بودیم که درباره ی  تفاوتهای مردم سخن رفت، امام فرمود:

1. عناصر ترکیب سرشت شان میان آنها (در جسم و جان و اندام و روان) فرق نهاده است، زیرا آنان برآمده از پاره ای از یک زمین شور و شیرین، و هموار و ناهموارند، از این رو بر حسب نزدیکی خاک زمینشان به هم نزدیکند، و به اندازه ی  اختلاف و دوری زمینشان با هم تفاوت دارند.
2.  یکی خوش سیما و کم خرد است، دیگری بلند بالا و کوته نظر است. این پاک کردار و زشترو است، آن کوتاه قد و دوراندیشی است. این پاک سرشت و بداخلاق است، آن پریشان دل و پراکنده فکر است، و این زبان آور و پردل است.