متن عربی
195.وَ مِنْ خُطبَةٍ لَهُ عَلیهِ السَّلامُ یَحمَدُ اللّهِ وَ یُثْنِی عَلَى نَبِیِّه وَ یَعِظُ
حمدالله
- اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِی أَظْهَرَ مِنْ آثَارِ سُلْطَانِهِ،
- وَ جَلالِ کِبْرِیَائِهِ مَا حَیَّرَ مُقَلَ الْعُقُولِ مِنْ عَجَائِبِ قُدْرَتِهِ،
- وَ رَدَعَ خَطَرَاتِ هَمَاهِمِ النُّفُوسِ عَنْ عِرْفَانِ کُنْهِ صِفَتِهِ.
الشَّهادَتَانِ - وَ أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلَّا اللّهُ، شَهَادَةَ إِیمانٍ وَ إِیقَانٍ، وَ إِخْلَاصٍ وَ إِذْعَانٍ.
- وَ أَشْهَدُ أَنَّ محَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ، أَرْسَلَهُ وَ أَعْلاَمُ الْهُدَى دَارِسَةٌ،
- وَ مَنَاهِجُ الدِّینِ طَامِسَةٌ، فَصَدَعَ بِالْحَقِّ؛
- وَ نَصَحَ لِلْخَلْقِ، وَ هَدَى إِلَى الرُّشْدِ،
- وَ أَمَرَ بِالْقَصْدِ، صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سلم.
العِظَةُ - وَ اعْلَمُوا، عِبَادَ اللّهِ، أَنَّهُ لَمْ یَخْلُقْکُمْ عَبَثاً،
- وَ لَمْ یُرْسِلْکُمْ هَمَلاً، عَلِمَ مَبْلَغَ نِعَمِهِ عَلَیْکُمْ،
- وَ أَحْصَى إِحْسَانَهُ إِلَیْکُمْ، فَاسْتَفْتِحُوهُ،
- وَ اسْتَنْجِحُوهُ، وَ اطْلُبُوا إِلَیْهِ،
- وَ اسْتَمْنِحُوهُ، فَما قَطَعَکُمْ عَنْهُ حِجَابٌ،
- وَ لا أُغْلِقَ عَنْکُمْ دُونَهُ بَابٌ.
- وَ إِنَّهُ لَبِکُلِّ مَکَانٍ، وَ فِی کُلِّ حِینٍ وَ أَوَانٍ،
- وَ مَعَ کُلِّ إِنْسٍ وَ جَانٍّ؛
- لا یَثْلِمُهُ الْعَطَاءُ،
- وَ لا یَنْقُصُهُ الْجِبَاءُ،
- وَ لا یَسْتَنْفِدُهُ سَائِلٌ،
- وَ لا یَسْتَقْصِیهِ نَائِلٌ،
- وَ لا یَلْوِیهِ شَخْصٌ عَنْ شَخْصٍ،
- وَ لا یُلْهِیهِ صَوْتٌ عَنْ صَوْتٍ،
- وَ لا تَحْجُزُهُ هِبَةٌ عَنْ سَلْبٍ،
- وَ لا یَشْغَلُهُ غَضَبٌ عَنْ رَحْمَةٍ،
- وَ لا تُولِهُهُ رَحْمَةٌ عَنْ عِقَابٍ،
- وَ لا یُجِنُّهُ الْبُطُونُ عَنِ الظُّهُورِ،
- وَ لا یَقْطَعُهُ الظُّهُورُ عَنِ الْبُطُونِ.
- قَرُبَ فَنَأَى، وَ عَلا فَدَنَا، وَ ظَهَرَ فَبَطَنَ،
- وَ بَطَنَ فَعَلَنَ، وَدَانَ وَ لَمْ یُدَنْ،
- لَمْ یَذْرَءِ الْخَلْقَ بِاحْتِیَالٍ،
- وَ لا اسْتَعَانَ بِهِمْ لِکَلالٍ.
- أُوصِیکُمْ، عِبَادَ اللّهِ، بِتَقْوَى اللّهِ،
- فَإِنَّها الزِّمامُ وَ الْقِوَامُ، فَتَمَسَّکُوا بِوَثَائِقِها،
- وَ اعْتَصِمُوا بِحَقَائِقِهَا،
- تَؤُلْ بِکُمْ إِلَى أَکْنَانِ الدَّعَةِ وَ أَوْطَانِ السَّعَةِ،
- وَ مَعَاقِلِ الْحِرْزِ وَ مَنَازِلِ الْعِزِّ،
- فی یَوْمٍ «تَشْخَصُ فِیهِ الْاَبْصَارُ»،
- وَ تُظْلِمُ لَهُ الْاَقْطَارُ،
- وَ تُعَطَّلُ فِیهِ صُرُومُ الْعِشَارِ.
- وَ یُنْفَخُ فِی الصُّورِ،
- فَتُزْهَقُ کُلُّ مُهْجَةٍ،
- وَ تَبْکَمُ کُلُّ لَهْجَةٍ،
- وَ تُذَلُّ الشُّمُّ الشَّوَامِخُ،
- وَالصُّمُّ الرَّوَاسِخُ،
- فَیَصِیرُ صَلْدُهَا سَرَاباً رَقْرَقاً،
- وَ مَعْهَدُهَا قَاعاً سَمْلَقاً،
- فَلا شَفِیعٌ یَشْفَعُ،
- وَ لا حَمِیمٌ یَنْفَعُ،
- وَ لا مَعْذِرَةٌ تَدْفَعُ.
متن فارسی
195.از خطبه های آن حضرت در ستایش خدا و پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) و نصیحت مردم
حمد و ثناى الهى
- حمد و ستایش، مخصوص خداوندى است که از آثار عظمت و جلال کبریایى اش آن قدر آشکار ساخته
- که دیده عقول را از شگفتى هاى قدرتش در حیرت فرو برده،
- و اندیشه هاى بلند انسان ها را از شناخت کنه صفاتش بازداشته است.
اهداف نبوت پیامبر (صلی الله علیه و آله) - و گواهى مى دهم که معبودى جز خداوند یکتا نیست؛ گواهىِ برگرفته از ایمان و یقین و اخلاص و اذعان،
- وگواهى مى دهم که محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)بنده و فرستاده اوست. هنگامى او را فرستاد که نشانه هاى هدایت، کهنه و فرسوده
- و جادّه هاى دین محو شده بود. او حق را آشکار ساخت
- و براى مردم دلسوزى و خیرخواهى کرد و آنان را به سوى کمال، هدایت نمود
- و به عدل و داد، امر فرمود. رحمت و سلام خدا بر او و خاندانش باد.
هدف از آفرینش - بدانید اى بندگان خدا! خداوند شما را بیهوده نیافریده
- و بى سرپرست رها نساخته است. خدا از مقدار و اندازه نعمت هایش بر شما آگاه است
- و مراتب احسان و نیکى خود را بر شما، شماره فرموده است (و همه کارهایش از روى حکمت است). حال که چنین است از او درخواست گشایش و پیروزى (و گشودن درهاى سعادت) کنید.
- دست نیاز به سوى او دراز کرده،
- عطا و بخشش را از او بخواهید،
- زیرا میان شما و او حجابى نیست و درى بین او و شما بسته نشده است.
- حضور و مراقبت الهى: او در همه جا و در هر لحظه
- و با هر کس از انس و جنّ همراه است.
- نه بخشش، از دارایى اش مى کاهد
- و نه عطایا آسیبى به خزائن او مى رساند.
- نه درخواست کنندگان، نعمتش را تمام مى کنند
- و نه بهره مندان از عطایش، به مواهب او پایان مى دهند.
- توجّه او به کسى وى را از دیگرى غافل نمى سازد
- و شنیدن صدایى او را از شنیدن صداى دیگرى بازنمى دارد.
- عطا و بخشش او به کسى، مانع از سلب نعمت (در آن جا که مصلحت باشد) نمى گردد
- و غضبش او را از رحمت بازنمى دارد
- و رحمتش او را از عذاب و کیفر (به هنگام لزوم) غافل نمى سازد.
- نه آنچه پنهان است او را از آنچه آشکار است بازمى دارد
- و نه آنچه آشکار است او را از آنچه نهان است جدا مى سازد.
- او نزدیک است و در عین حال دور؛ بلندمرتبه است و در همان حال، نزدیک؛ آشکار است و پنهان؛
- پنهان است و آشکار. همه را (در برابر اعمالشان) جزا مى دهد و کسى به او جزایى نخواهد داد.
- در آفرینش مخلوقات نیاز به فکر و اندیشه نداشته
- و به دلیل خستگى از کسى کمک نخواسته است.
- یاد آخرت: اى بندگان خدا! شما را به تقوا سفارش مى کنم
- که زمام و مهار انسان، و قوام زندگى اوست، پس به وسیله هاى مطمئن تقوا تمسک جویید
- و به حقایق آن چنگ زنید
- تا شما را به سرمنزل آرامش و جایگاه هاى پروسعت
- و قلعه هاى محکم و سراهاى عزّت بازگرداند.
- در آن روز که چشم ها در آن خیره مى شود و از حرکت باز مى ایستد
- و همه اقطار جهان تیره و تار مى گردد
- و گله هاى شتران (نفیس ترین ثروت هاى عرب) بى صاحب مى ماند (و به فراموشى سپرده خواهد شد)
- در آن هنگام در صور دمیده مى شود،
- قلب ها از کار مى افتد،
- زبان ها بند مى آید،
- کوه هاى بلند فرو مى ریزند
- و سنگ هاى محکم در هم مى شکنند
- و آن سنگ هاى سخت چنان متلاشى و صاف مى شوند که همچون سرابى لرزان و متلألئ به نظر مى آیند و جاى آن ها، صاف و هموار مى گردد،
- چنان که گویى هرگز کوهى در آن جا وجود نداشته است
- (در آن روز) نه شفیعى وجود دارد که شفاعت کند
- و نه دوستى که سودى بخشد
- و نه عذر موجهى که عذاب الهى را برطرف سازد.