ترجمه نهجالبلاغه
از آقاى محمودرضا افتخارزاده، به زبان فارسى شامل پيشگفتارى از مترجم درباره امیرالمؤمنین و نگاهى به سرنوشت تاريخى ميراث علوى، سيد رضى گردآورى و گزينش سخنان امام على(ع)، مطالبى پيرامون برگردان پارسى نامه علوى، سير تاريخ ترجمهها از سده پنجم تا كنون و زبان ادبيات ترجمه، در ابتداى كتاب مىباشد، سپس به ترجمه كتاب نهجالبلاغه پرداخته است.
گزارش محتوا
مترجم در ترجمه كتاب نهجالبلاغه با خود عهد نموده كه از هر گونه ترجمه آزاد و باز پرهيز كند و تنها در چارچوب كلام علوى حركت نمايد، و كلام علوى براى وى اصل و اساس باشد و تنها بكوشد به آن نزدیک شود. از آنجا كه ساختار كلام علوى در نهايت كوتاهى و ايجاز است، كوشيده تا در ادبيات ترجمه بيشتر از افعال تك بنى پارسى آشنا و ناآشنا بهره بجويد، و هماهنگ با كلام علوى بيشتر از ضماير مفعولى فارسى بهره ببرد و يا ضماير فاعى و مفعولى را در يك فعل به كار گيرد. همچنين تا آنجا كه توانسته از كاربرد واژگان عربى راه يافته به زبان فارسى پرهيز كرده و تنها واژگان عقيدتى مانند: خق، حج، خمس، زكات، جهاد، ميراث، ارث و.... را آورده است.
از آنجا كه واژه دنيا بار عقيدتى دارد، از ترجمه آن به جهان خوددارى كرده چرا كه جهان ترجمه عالم است و براى دنيا با توجه به بار كلامى آن نسزد. از كاربر واژگان پارسى كهن كه اصالت ديرينه دارد، بهره جسته مانند: گلوم به جاى جرعه، خو يا خيو به جاى عرق، كراشى به جاى ابن لبون، تندرستى و درواخى به جاى سلامتى و عافيت، يك تويى به جاى اخلاص، پايبندان به جاى ضمانت و... و سرانجام متن و ترجمه را تدوين موضوعى كرده؛ يعنى خطبهها، نامهها، و سخنان كوتاه را كه تا حدودى هم موضوع يافته، هر كدام را در بخش خودش كنار هم قرار داده و با توجه به اين كه در هر خطبه و نامهاى از موضوعات گونه گونى سخن رفته، در تدوين توجه به موضوع غالب بوده است. ترتيب زمانى و تاريخ خطبهها و نامهها را نيز رعايت كرده است.
متن اين ترجمه نسخه چاپ مرحوم صبحى صالح است.
مترجم به نظر خود كاستىها و نادرستىهايى كه در واژگان، اعراب، عنوانبندى متن و واژهنامه صبحى صالح ديده است، در متن خود تصحيح نموده است.
مترجم با مراجعه به كتاب «تمام نهجالبلاغه» ازآقاى سيد صادق موسوى شيرازى، در پايان هر خطبه و كلام و نامه و سخن كوتاه، همه موارد اختلاف در حروف، واژگان و ساختار جملهها، و گاه پس و پيش كلام گزيده را با ذكر مصادر آنها به اختصار هر چه تمام آورده، تا خواننده محقق را در جريان چگونگى گزينش مرحوم سيد رضى و پيش و پس كلام گزيده قرار دهد، تا به دريافت هر چه بيشتر معناى متن كمك كرده باشد.
در پايان ترجمه فهارس جالبى را براى كتاب ذكر كرده است، كه شامل موارد زيرمىباشد:
- فهرست موضوعى خطبهها
- موضوعى نامهها
- موضوعى حكمتها
- ترتيبى خطبهها
- ترتيبى نامه
- ترتيبى حكمتها
- كتاب شناسى نهجالبلاغه
- نام اشخاص و...
- نام كتابها
- نام حشرات و....
- نام ستارگان و...
- نام كانها و گوهرها و...
- نام جاها
- موضوعى اصطلاحات و...
منابع مقاله
متن و مقدمه كتاب